La Vijanera in het dorpje Silió

Het dorp Silió (Molledo,  Cantabrië ) viert dit carnavalachtige festival dat de overwinning van het goede op het kwade symboliseert. La Vijanera is een feest met een feestelijk karakter dat elk jaar plaatsvindt in de stad Silió ( Molledo ), Cantabrië ( Spanje ). Vanwege zijn populariteit en traditie is het uitgeroepen tot een Fiesta van Nationaal Toeristisch Belang .

Omdat het spektakel zijn oorsprong vindt in Romeinse tradities, trekt het de deelname aan van menigten bewoners die verschillende maskers, dierenhuiden en felgekleurde kleding dragen en de rol spelen van figuren als ‘La Pepa’ (symbool van de Spaanse grondwet), ‘De Madame’. en “The Elderly” in een theatervoorstelling in de open lucht. Alle figuren symboliseren verschillende dingen en terwijl ze door het dorp paraderen, stoppen ze zo nu en dan om de stoet mensen die hen volgen te vermaken.

Na verschillende acts, zoals het voorlezen van “Las Copas” (waarin internationale en lokale kwesties van het voorgaande jaar in verzen en sarcastische taal worden verteld), eindigt het feest met de vangst van de beer (een van de deelnemers verkleed als deze dier) door de zogenaamde "zamarracos", de hoofdpersonen in deze traditie. Dit is bedoeld om boze geesten af te weren en het nieuwe jaar met goede voortekenen in te luiden. Er is ook een fotografie wedstrijd bedoeld om de beste momenten van het feest weer te geven.

Dat het La Vijanera carnavalsfeest elk jaar een succes is, blijkt wel uit het feit dat er normaal gesproken zo’n 50 verklede personen rondrennen, maar sinds 2018 is dat aantal reeds gestegen naar 130. Deze toename is vooral te danken aan de inzet van de buurtvereniging Asociación de Amigos de la Vijanera. Verwacht wordt dan ook dat er dit jaar nog meer deelnemers zullen zijn, ook omdat de afgelopen twee jaar er geen La Vijanera plaats kon vinden vanwege de pandemie.

Het eerste carnavalsfeest van Spanje (en zelfs van heel Europa) wordt traditiegetrouw gevierd op de eerste zondag van januari, maar niet als Oud op nieuw op een zondag valt, waarna het feest plaatsvindt op de zondag erna. Het feest dateert uit de pre-Romeinse tijd en staat symbool voor het afsluiten van een jaar en het begin van een nieuw jaar.

Het feest wordt vooral gekenmerkt door de speciale maskers en kleding die men draagt. Zo zijn er diverse personages die nooit ontbreken zoals la Madama, el Caballero, el Médico en de oude vrouw, la Vieja. De opvallendste personages zijn echter de Zarramacos, gekleed in schaapshuiden en grote koebellen om zo het nieuwe jaar in te luiden. De Oso (beer) vertegenwoordigt het slechte en dit personage wordt dan ook figuurlijk dood gemaakt om zo het nieuwe jaar te beginnen.

In 1939 werden de Vijaneras,  uiteindelijk officieel verboden, omdat het regime en de kerk hen vervolgden.

Net als de rest van de carnavals waren het ‘heidense’ festivals. Het was eind jaren zeventig toen een groep jonge mensen uit de vallei besloot de traditie te herstellen die sommigen kenden via enkele foto's of vooral via de verhalen van hun ouders of grootouders. Deze jongeren uit Arenas, Santa Cruz, Silió... Ze begonnen met het oprichten van het tijdschrift en de sociaal-culturele vereniging BÍGARO.

Het was in 1981 toen de eerste moderne "Vijanera" werd opgevoerd; bij die gelegenheid was het in de zomer en vertoonde het nog niet de basiskenmerken die het vandaag de dag heeft. Vijf maanden later, in 1982, arriveerde hij in Silió om te blijven. Om te zeggen dat het feit dat de stad, met bijna duizend inwoners, destijds een aanzienlijk percentage jonge mensen telde, wellicht van invloed is geweest op haar wortels. 

Bovendien hielp het feit dat veel ouderen de vooroorlogse vijaneras ter plaatse hadden meegemaakt.  Daarom beginnen etnografen, na een paar aarzelende jaren en met nauwelijks enige verwachting in de media, maar niet in de stad, die daarna steeds meer de viering van de 'Vijanera' begon te te ontdekken. 

Activiteiten in Spanje