Jábegas

De Jábega-boot, of voor sommigen gewoon de 'jábega', is een van de oudste en mooiste boten in de Middellandse Zee. De naam verwijst naar het net of de sleepkunst die het gebruikte en dat aan alle kusten van Spanje werd gebruikt, behalve in de Cantabrische Zee. Voor de vissers uit Malaga is het 'de boot'. Het is gemaakt van hout en wordt in een oneven aantal roeispanen verplaatst: 7, 9, 11 of zelfs 13 en meer in sommige van het einde van de 19e eeuw, toen er ongeveer 500 boten waren geregistreerd, waarvan de meeste in de provincie Malaga en vooral in Fuengirola, Huelin, La Malagueta, Pedregalejo, El Palo, La Cala en El Rincón de la Victoria, met een onvermijdelijke aanwezigheid in de oude beelden van de stranden.

 De strakke, luchtige lijnen zijn kenmerkend en de structurele kenmerken. Er is geen dek, behalve een klein kasteel aan de boeg. De lengte van de huidige boten ligt tussen de 7,50 en 8,50 meter. Kenmerkend zijn de snavel met een slangenkop, de maniqueta's, de tojino, de borondo, het oog in beide amuren, de slokdarm waar de spail wordt opgepikt of roeisnoer en de levendige kleuren waarmee het is versierd.

De Jábega werd ingezet om sleepnetten vanaf land de zee in te drijven, een gebruik dat inmiddels sinds 40 jaar in Spanje wettelijk verboden is.

Sommige van deze drijfnetten telden tot maar liefst 100 meter lengte en werden door visserslieden met behulp van de Jábega de zee in een wijde boog de zee in gevaren tot aan een 2e punt op hetzelfde strand verderop. de marengos aan land viel de zware taak ten deel de netten binnen te halen en de vangst op het strand te storten.

Het ontwerp van de jábegas is opmerkelijk. De visserboten zijn altijd beschilderd in verschillende felle kleuren en beschilder met traditionele symbolen.

Op de boeg prijkt de kop van een slang en op de zijflanken worden ogen geschilderd die de band tussen God en het aardse leven symboliseren.  

De oorsprong is zeer oud en het is moeilijk om de geboorte ervan te achterhalen. Er wordt gesproken over de Fenicische oorsprong, omdat deze zeevaarders schepen gebruikten die vergelijkbaar waren met de huidige schepen in Jábega, zoals te zien is in de wrakken die in Mazarrón (Murcia) zijn gevonden. De positie van het oog onder de snavel of uitloop is een overvloed aan dit idee.

Na verloop van tijd verliezen ze eerst de stok en het zeil, daarna verkorten ze de slen. De Arabische invloed was ook belangrijk voor de verbetering van de vistuigen. Het woord 'jábega' komt waarschijnlijk van de Arabische term shabbak, wat schip betekent en verwant is aan shabaka, red.

Deze boot gaf de kuststrook van de provincie Malaga een eigen identiteit en het gebruik ervan in de sleepvisserij was de belangrijkste bron van inkomsten voor duizenden gezinnen. Hij identificeerde al vele generaties lang de jabegotes, vissers die tot het midden van de vorige eeuw vaak op de stranden van Malaga werden gezien.

Tegenwoordig liggen er ongeveer 18 jabegas aan de kust van Malaga, die bijna allemaal minder dan 40 jaar geleden zijn gebouwd en bijna uitsluitend worden gebruikt om te roeien als sport

De opstanding van de Jábegas vond op het juiste moment plaats, omdat de jabegas een geur van een verhaal hadden die wreed eindigde. Laten we eerlijk zijn, er waren er nog maar weinig over, en die waren nog steeds half begraven in de slib.. De reden hiervoor is dat ze sinds de jaren zeventig niet meer als visboten functioneerden, omdat dergelijke vistuigen verboden werd . Dus iets met een geschiedenis van drieduizend jaar, iets dat de Feniciërs gebruikten, aangepast door de Grieken, door moslims gedoopt, dat werd weggenomen voor een katholiek feest... stond op het punt te verdwijnen. En daar kwam de sport.

Het was in de jaren tachtig dat de jabegas herboren werden, maar ze zijn nu uitgegroeid tot zee boli's. Belangrijke sponsoring, media-aantrekkingskracht en de zekerheid dat het niet alleen zweet en tranen was, maar ook een stukje Malacitaanse cultuur dat je niet mag missen. Buurten van de dorpen, die al generaties lang de schreeuw van de zee hebben hoorden, verplaatsen allemaal die duizend jaar oude boot met houten roeispanen en een bank die de nieren, billen en ruggengraat martelt. Zowel esthetisch als veeleisend. Laat dit niet weggaan, laat het niet...

De Jabegotes behoorden altijd buurten van een dorp of een wijk waar de boot lag. Dat is nu natuurlijk niet meer een voorwaarde. Vandaag hebben we clubs, roeiclubs. Er waren er negen in de Liga (Torre del Mar, Rincón de la Victoria, Cala del Moral, La Araña, La Espaílla de El Palo, Pedregalejo, Unión Malagueña, Torremolinos en La Carihuela) en dit jaar is er een nieuwe, Benalmádena. 

Nou. Ja, ze concurreren, maar het zijn geen jabegotes meer, omdat de kunst van het traditioneel vissen verboden is... het sleepnet dat vanaf het strand wordt opgehaald, is niet meer toegestaan, maar bestaat nog steeds, maar alleen met een boot.

Waar kan ik Jabegas boten zien?

Eén van de beste plekken om deze boten te bekijken is aan de oostkant van Malaga, in de wijk Pedregalejo Tegenwoordig wordt deze traditie in ere gehouden door de achterkleinkinderen van deze vissersfamilies. 

Het Nereo eco-museum annex scheepswerf is één van de laatste, nog overgebleven plekken in Spanje waar Jábegas nog worden gemaakt. Je kunt workshops bezoeken en bij speciale gelegenheden meevaren. 

Tegenwoordig wordt deze traditie in ere gehouden door de achterkleinkinderen van deze vissersfamilies. 

Het Nereo eco-museum annex scheepswerf is één van de laatste, nog overgebleven plekken in Spanje waar Jábegas nog worden gemaakt. Je kunt workshops bezoeken en bij speciale gelegenheden meevaren. 

Openingstijden scheepswerf

Astilleros Nereo

Je kunt de scheepswerf bezoeken van maandag tot en met zaterdag en de iedere laatste zondag van de maand.
Ma-Za van 10-14 uur en van 17-20 uur
Iedere laatste zondag van de maand van 10-14 uur. 

Tel: +34 952 291198, 

website.     

Activiteiten in Spanje